Huis ter Nieuburch te Rijswijk

Locatie

Huis ter Nieuburch lag in het huidige Rijswijkse bos op de hoek de van Vredenburchweg en de Burgermeester Elsenlaan

Ontstaan 

Frederik Hendrik en Amalia van Solms lieten tussen 1630 en 1634 Huis ter Nieuburg bouwen.  Tegelijkertijd werd begonnen met de aanleg van een grote tuin in de Franse stijl.

Geschiedenis 

Stadhouder Frederik Hendrik wilde niet zomaar een buitenhuis, maar koos voor een paleis dat moest imponeren. Met gebouwen met grachten eromheen en lage muren met enkele torens. Zijn echtgenote Amalia richtte de zalen weelderig in.

De grootste bekendheid kreeg Huis ter Nieuburch aan het eind van de zogeheten Negenjarige Oorlog, toen Koning-Stadhouder Willem III het paleis ter beschikking stelde voor het voeren van internationale vredesonderhandelingen. In september 1697 sloten de Duitse staten, Engeland en de Republiek der Nederlanden hier vrede met Frankrijk.


Na Willem III heeft het paleis enige tijd leeggestaan, later veranderde het vaak van eigenaar. Dat was ook de reden dat het vaak lange tijd niet gebruikt werd. Hierdoor trad verwaarlozing op. Ook de tuin moest het ontgelden. In de tweede helft van de 18de eeuw werd deze omgespit tot moestuin.


Door verwaarlozing raakte het paleis in verval en het werd in 1785 afgebroken.

Tot aan de 2e wereldoorlog heeft er aan de van Vredenburchweg nog een inrijhek van het paleis gestaan. Het is in deze oorlog verdwenen en waarschijnlijk door de Duitsers omgesmolten.

Om de herinnering aan het enige paleis dat ooit in Rijswijk heeft gestaan en de op deze plek gesloten Vrede van Rijswijk levend te houden werd in 1792 de gedenknaald geplaatst. Rond deze gedenknaald werd een bos aangelegd: het Rijswijkse Bos. 

Dat Nederlanders altijd al zuinig zijn geweest, blijkt ook uit de gedenknaald. Die herinnert niet alleen aan Huis ter Nieuburch, maar is ook opgetrokken van het materiaal van het paleis. 

De twee rechthoekige vijvers in het Rijswijkse Bos zijn nog altijd de overblijfselen van de grote tuin in de Franse stijl.

Toegankelijkheid 

Pas in de tweede helft van de 19de eeuw werd het groen voor het publiek opengesteld. Er staan vooral beuken in het bos dat nu in het bezit is van de gemeente Rijswijk.

Gemeentearchief Rijswijk

Foto     1:  Inrijhek huis ter Nieuburch anno 1903

Foto     2:  Oprijlaan huis ter Nieuburch anno 1940

Foto     3:  De Naald anno 1902

Foto     4:  De Naald anno 1947

Foto     5:  De Naald anno 1958

Foto     6:  De Naald tijdens restauratie in 1986

Foto     7:  De Naald tijdens restauratie in 1986

Foto's 

Prent 1:   Ontwerp van de Tuin

Prent 2:   Voorzijde van Huis ter Nieuburch in de 17e eeuw

Prent 3:   Achterzijde van Huis ter Nieuburch in de 17e eeuw

Foto  1:   Gedenknaald Huis ter Nieuburch in 2003

Kastelen en Buitenplaatsen in Zuid Holland

©2003 http://www.kasteleninzuidholland.nl

Google Maps 12-07-2008