De Motte van Gouda

Locatie

De Molenwerf te Gouda.

Google Maps


Grotere kaart weergeven

Geschiedenis 

In de 12e eeuw stond op deze plaats een versterking op een ronde meters hoge heuvel, een zogenaamde motte. Ten oosten ervan, helemaal tot aan de Groeneweg, strekte zich een grote hofstede met woongebouwen, stallen, graanschuren en dergelijke uit. Ten westen van de burchtheuvel stonden de gebouwen die de voorhofstede vormden. Het geheel vormde het adelsgoed van de Heren van der Goude, de stadsheren van Gouda. Ook een privékapel ter plaatse van de huidige Sint Janskerk maakte deel uit van hun domein. Rond deze burcht is Gouda ontstaan. 

De hoge motte zelf werd alleen in tijden van oorlog en watersnood gebruikt; pas in de 12e eeuw werden de eerste dijken aangelegd. 

De Van der Goudes zwaaiden tot 1296 de scepter in Gouda. Waarschijnlijk raakten zij in dat jaar (zijdelings) betrokken bij de moord op Floris V en werden zij vervolgens als machtsfactor uitgeschakeld. Waarschijnlijk in 1304 werden de motte en de hofstede door oorlogshandelingen verwoest. 

Het gebied werd later met huizen bebouwd en op de motte verrees  een molen. De huidige weg dwars over de motte, die in 1369 werd afgegraven, heet daarom Molenwerf. 

Archeologische vondsten die in de directe omgeving werden gevonden wijzen erop dat de bewoners van het gebied in een zekere welstand moeten hebben geleefd. Naast aardewerk­resten van omstreeks 1200, werden verguld koperen metaalresten gevonden.

Huidige situatie

De oude sterkte is nog te herkennen aan de wat hogere ligging en de rondlopende slotgracht. De Molenwerf gaat er met twee bruggetjes overheen. Het cirkelvormig omgracht terrein is nu dichtbebouwd, met een doorsnede van zo'n 60 meter.

Foto's 

Foto  1: De Motte geprojecteerd over de huidige stad.

Foto  2:  De slotgracht is nog steeds herkenbaar aanwezig.

Bronnen 

Kastelen en Buitenplaatsen in Zuid Holland

Plaquette provincie Zuid-Holland

©2003 http://www.kasteleninzuidholland.nl

Aangepast 15-09-05

Google Maps 11-07-2008