Grotenhof te Lisse,
|
|
Locatie |
De buitenplaats Grotenhof bevond zich aan de Achterweg-Zuid 56 ten zuiden van het dorp Lisse.
|
Google Maps |
Grotere kaart weergeven
|
Ontstaan |
Een boerenwoning wordt al in de zestiende eeuw vermeld. De eigenaar was toen Cornelis van der Laen, lid van een bekende Haarlemse familie en tevens eigenaar van het nabijgelegen Ter Specke. |
Geschiedenis |
In
1603, blijkt het latere Grotenhof eigendom te zijn van de familie Hoingh
uit Amsterdam, die het in 1640 echter overdoet aan Anna Wijmer, weduwe van
Jan Six. Na haar dood vererfde Knappenhof in 1654 op haar oudste zoon Pieter Six, die getrouwd was met Johanna Six (dochter van Karel Six en Margaretha Oetgens). Onder de Amsterdamse familie Six strekte het bezit zich uit van de Achterweg tot aan de Leidsevaart. De naam Grotenhof is pas ontstaan rond 1765, toen kwam de buitenplaats in handen van Cornelis Jacob van der Lijn (1733-1800), die het buiten had geërfd van zijn tante Geertruid Six-van der Lijn. Cornelis Jacob van der Lijn verkoopt Grotenhof in 1782, wegens schulden, aan Appolonius Jan Cornelis Lampsins (1754-1834) uit Amsterdam. In 1783 was hij bovendien eigenaar geworden van de nabijgelegen buitenplaats Wassergeest, zodat gedurende enige jaren Wassergeest en Grotenhof in één hand waren. In 1786 geraakte Lampsins in financiële problemen, zodat Grotenhof in 1789 een andere eigenaar kreeg, namelijk Pieter van Walré ook uit Amsterdam. Van Walré heeft slechts korte tijd genoten van zijn buiten in Lisse; reeds in 1792 overleed hij. Zijn erfgenamen verkochten Grotenhof aan een tweetal makelaars. Dit luidde het einde in van de buitenplaats Grotenhof. Als in november van laatstgenoemd jaar de makelaars op hun beurt overgaan tot verkoop, wordt gesproken van ‘de geweezen Buitenplaats Grootenhof’.
Alleen de tuinmanswoning is op moment van verkoop nog aanwezig. Tezamen met wat andere percelen werd het verkocht aan Grietje Ruigrok, Jan Stelkens, Jan Wubbe en Harmen Mens. In augustus 1802 komen de gronden, waar eens het huis en de tuinen zich bevonden, in handen van Raimond Christiaan Affourtit (1775-1858), geboren te Napels en onder meer bloembollenhandelaar van beroep. Hiermee werd Grotenhof een bloembollenkwekerij. Na zijn overlijden in 1858 komen het huis met bijbehorende percelen bloembollengrond in verschillende handen. In 1862 werd het verkocht aan jkvr. Cecilia Maria Steengracht († 1899). Naast dat ze zich de kasteelvrouw van Keukenhof mocht noemen, huurde ze sinds 1852 ook de percelen die deel uitmaakten van het uitgestrekte landgoed Wassergeest. In 1863 werd ze daarvan zelfs de eigenares. Zo was dan één van de laatste percelen die in de zeventiende en achttiende eeuw deel hadden uitgemaakt van Grotenhof, opgegaan in het landgoed Wassergeest. Deze situatie bleef gehandhaafd tot in 1900. Jkvr. Cecilia was toen pas overleden en het landgoed Wassergeest was overgegaan in handen van haar dochter Cornelia Johanna barones van Pallandt. In laatstgenoemd jaar heeft ze de percelen die onderdeel uitmaakten van het landgoed Wassergeest onder haar kinderen verdeeld. Grotenhof en alle percelen ten zuiden daarvan langs de Achterweg werden overgedaan aan haar dochter, Cecile Marie barones van Lynden, gehuwd met Ocker Johan Repelaer, Heer van Molenaarsgraaf. Reeds in 1900 was Grotenhof en de percelen bloembollengrond ten zuiden daarvan in huur bij de fa. G. van Parijs. Het huis had hij onderverhuurd aan Arie van der Zaal (1851-1923), die fungeerde als baasknecht op genoemde percelen in dienst van de fa. Van Parijs. Na het overlijden van Van der Zaal in 1923 woonden diverse families in het huis, waaronder het gezin van Berend Kulk (1887-1952). In 1964 heeft de familie Repelaer van Molenaarsgraaf Grotenhof verkocht aan de huurder, te weten de firma G. van Parijs & Zn.
Van Parijs droeg Grotenhof in 1971 over aan
de heer E.J. Elout. In hetzelfde jaar heeft de nieuwe eigenaar het
negentiende-eeuwse pand laten afbreken. Er kwam een nieuwe woning voor
in de plaats dat echter qua stijl en omvang precies hetzelfde was. Elout
heeft hier met zijn vrouw tot enige jaren terug gewoond. In 2007
verkocht hij het aan de heer J. Zwaan te Hillegom.
|
Huidige situatie |
De heer Zwaan heeft met het pand hetzelfde gedaan als Elout in 1971: het werd na de aankoop gesloopt. Het is de bedoeling dat er ook deze keer een in stijl vergelijkbaar pand voor in de plaats komt, doch met de uitstraling van een buitenplaats. De gronden eromheen zullen worden herschapen in een Engelse landschapstuin. Grotenhof wordt dus weer een echte buitenplaats! Voordat deze plannen worden gerealiseerd zal allereerst een archeologisch onderzoek worden uitgevoerd. De verwachtingen zijn hoog gespannen, gezien de vele activiteiten die zich op dit perceel in de loop van de eeuwen hebben afgespeeld....
|
Foto's |
Prent 1: De buitenplaats Grotenhof in 1732 |
Bronnen |
|
©2008 http://www.kasteleninzuidholland.nl Google Maps 28-07-2008 |